Spokojnie, luz na lufie! Wojsko nie zabierze Ci auta z dnia na dzień!

Ostatnio wielu właścicieli SUV-ów i terenówek dostało dziwne listy od wojska. Wpadli w panikę, myśląc, że zaraz stracą ukochane bryki. Ale luz, luz! Pismo to nie oznacza natychmiastowej konfiskaty, a jedynie rozpoczęcie procedury, która ma na celu stworzenie rezerw pojazdów na wypadek wojny lub mobilizacji.

Właściciele SUV-ów i samochodów terenowych mogą otrzymać pisma z Wojskowej  Komendy Uzupełnień (WKU) informujące o możliwości czasowego przejęcia pojazdu na potrzeby Sił Zbrojnych RP. Pismo to nie oznacza natychmiastowej konfiskaty, lecz stanowi jedynie etap postępowania administracyjnego mającego na celu utworzenie rezerw pojazdów na wypadek mobilizacji lub wojny.

Procedura rekwirowania pojazdów opiera się na art. 208 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2024 r. poz. 625). Na podstawie tej ustawy organy administracji publicznej, na wniosek właściwego dowódcy jednostki wojskowej, mogą nakładać na osoby fizyczne i prawne obowiązek świadczeń rzeczowych polegających na oddaniu do używania posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych na cele przygotowania obrony Państwa.

Ustawa nie precyzuje konkretnych rodzajów pojazdów podlegających rekwirowaniu, jednak w praktyce WKU skupia się na SUV-ach i samochodach terenowych z napędem na cztery koła. Wybór tych pojazdów wynika z ich przydatności w warunkach bojowych i polowych.

Procedura rekwirowania pojazdu rozpoczyna się od wszczęcia postępowania administracyjnego przez burmistrza lub wójta gminy na wniosek WKU. Właściciel pojazdu otrzymuje zawiadomienie o wszczęciu postępowania i ma prawo w ciągu 7 dni wnieść swoje uwagi i zastrzeżenia. Następnie burmistrz lub wójt wydaje decyzję administracyjną o nałożeniu obowiązku świadczeń rzeczowych. Decyzja ta może być zaskarżona do wojewody w terminie 14 dni.

Maksymalny czas rekwirowania pojazdu w czasie pokoju wynosi:

• 48 godzin - w celu sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej Sił Zbrojnych RP;
• 7 dni - w związku z ćwiczeniami wojskowymi lub ćwiczeniami w jednostkach przewidzianych do militaryzacji;
• 24 godziny - w związku z ćwiczeniami w obronie cywilnej lub ćwiczeniami praktycznymi w zakresie powszechnej samoobrony.

Nałożenie obowiązku świadczeń rzeczowych może nastąpić maksymalnie 3 razy w roku, z tym, że w wymiarze określonym w pkt 2 - tylko jeden raz.

Właściciel pojazdu wpisanego na listę rezerw ma obowiązek poinformowania burmistrza lub wójta o jego sprzedaży lub innym rozporządzeniu. W przypadku nieinformowania o takich zdarzeniach, właściciel może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej.

Siły Zbrojne RP odpowiadają za szkody wyrządzone w pojazdach rekwirowanych od osób fizycznych i prawnych. Właściciel pojazdu ma prawo do odszkodowania za poniesione szkody.

Procedura rekwirowania pojazdów przez Siły Zbrojne RP jest ściśle regulowana przepisami ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Właściciele pojazdów wpisanych na listę rezerw mają określone prawa i obowiązki, o których powinni być poinformowani.

Powyższy tekst jest jedynie informacją i nie stanowi porady prawnej. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z prawnikiem.